| Adjektiv (deklinierbar) | Adverb (indeklinabel) | |
|---|---|---|
| Positiv (Grundstufe) | Hic iudex iustus et gravis est. (Ü) | Hic iudex iuste et graviter iudicat. (Ü) |
| Hi iudices iusti et graves sunt. (Ü) | Hi iudices iuste et graviter iudicant. (Ü) | |
| Komparativ | Hic iudex iustior et gravior est quam ille. (Ü) | Hic iudex iustius et gravius iudicat quam ille. (Ü) |
| Hi iudices iustiores et graviores sunt quam illi. (Ü) | Hi iudices iustius et gravius iudicant quam illi. (Ü) | |
| Superlativ | Hic iudex omnium iustissimus et gravissimus est. (Ü) | Hic iudex iustissime et gravissime iudicat. (Ü) |
| Hi iudices omnium iustissimi et gravissimi sunt. (Ü) | Hi iudices iustissime et gravissime iudicant. (Ü) |
Adverbialformen:
Adjektive der a/o-Deklination bilden das Adverb auf -e
Z.B.: bene, male, recte, publice, iuste;
De mortuis nihil nisi bene (loqui debemus). (Ü)
Bene docet, qui bene distinguit. (Ü)
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere. (Ü)
Adjektive der konsonantischen Deklination bilden das Adverb auf -iter
Z.B.: breviter, graviter, civiliter, realiter, idealiter; vgl. auch obiter - beiläufig
fortiter in re, suaviter in modo (Ü)
Iure nostro civiliter uti debemus. (Ü)
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur. (Ü)
Steigerung
Positiv: -us 3 (a/o-Dekl.) / -is, -e (konsonant. Dekl.)
Komparativ: -ior (dekliniert nach der konsonsant. Dekl. wie praetor / corpus)
Superlativ: -issimus 3 (a/o-Dekl.)
Z.B.: longus 3 - longior (n.: longius) - longissimus 3 : lang - länger - der längste
brevis, -e - brevior (n.: brevius) - brevissimus 3 : kurz - kürzer - der kürzeste
Unregelmäßige Steigerung
Bei einigen geläufigen Adjektiven verschiedene Stämme verwendet, vgl. gut - besser - der beste
| Positiv | Komparativ | Superlativ |
|---|---|---|
| bonus 3 | melior (n.: -ius) | optimus 3 |
| malus 3 | peior (n.: -ius) | pessimus 3 |
| magnus 3 | maior (n.: -ius) | maximus 3 |
| parvus 3 | minor (n.: -us) | minimus 3 |
| multum | plus | plurimum |
| multi 3 | plures, plura | plurimi 3 |
Unvollständige Steigerung
deterior, -ius - schlechter, schwächer
posterior, -ius - später
prior, prius - früher
potior, potius - mächtiger, besser
Deklinieren Sie: servus peior (L), haec res minima (L), causa melior (L)
Als beim Komparativ ist lateinisch quam
tempus plus quam perfectum (Ü)
lex plus quam perfecta / lex minus quam perfecta (Ü)
Exempla sunt utiliora quam verba. (Ü)
pessima tempora, plurimae leges (Ü)
culpa levissima / culpa minima (Ü)
vis maior / casus minor (Ü)
maior causa / minor causa (Ü)
privilegium maius / privilegium minus (Ü)
pluris petitio (Ü)
reformatio in melius / peius (Ü)
mos maiorum (Ü)
diligentia exactissima (Ü)
prior tempore, potior iure (Ü)
prior loco, potior iure (Ü)
Übungssätze
Lex posterior derogat priori. (Ü)
Pax melior est quam iustissimum bellum. (Ü)
Qui multum habet, plus cupit. (Ü)
Facta sunt difficiliora quam verba. (Ü)
Usus est magister optimus. (Ü)
Nemo plus commodi heredi suo relinquit, quam ipse habuit. (Ü)
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet. (Ü)
Nemo maiorem copiam ad alium transferre potest, quam ipse habet. (Ü)
Nemo ex suo delicto meliorem suam condicionem facere potest. (Ü)
Nemo cum damno alterius locupletior fieri debet. (Ü)
In corruptissima re publica sunt plurimae leges. (Ü)
Melior condicio nostra per servos fieri potest, deterior fieri non potest. (Ü)
Deterior est condicio feminarum quam masculorum. (Ü)
In pari causa possessor potior haberi debet. (Ü)
Melius est iniuriam pati quam facere. (Ü)
Video meliora proboque deteriora sequor. (Ü)
Nemo cum pluribus testamentis decedere potest. Nam posteriore testamento testamentum prius rumpitur. Ergo non valet nisi posterius testamentum, si hoc iure factum est. (Ü)
Facilius leges breves tenentur. (Ü)
Wortschatzerweiterung
Erklären Sie folgende englische Wörter: deterior, major, minor, prior, superior
facility, minority, priority, university