Fall | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominativ | iudica-ns (-nt-s > -ns) | iudica-nt-es (neutrum: iudicantia) |
Genetiv | iudica-nt-is | iudica-nt-ium |
Dativ | iudica-nt-i | iudica-nt-ibus |
Akkusativ | iudica-nt-em (neutrum: iudicans) | iudica-nt-es (neutrum: iudicantia) |
Ablativ | iudica-nt-e | iudica-nt-ibus |
Präsensstamm+nt+Endung; Das PPA dekliniert wie das Substantiv gens, -ntis bzw. wie die Adjektive der kons. Dekl. (jedoch im Abl. Sg. meist mit -e statt -i). Das Präsenspartizip ist gleichzeitig und aktiv.
Partizipialkonstruktion im Ablativ ("Ablativus absolutus")
Als Arbeitsübersetzung empfiehlt sich die Übersetzung des Ablativs mit "bei"
z.B.:
Absente reo = bei "abwesendem Angeklagten" = "in Abwesenheit des Angeklagten" oder "wobei der Angeklagte abwesend war".
Bekannte Ausdrücke
beati possidentes !
lucrum cessans
ius cogens
dolus subsequens (Ü)
nova causa superveniens
error / metus causam dans (Ü)
homo liber bona fide serviens
causa efficiens
in dubio contra proferentem
lis pendens (Ü)
lite pendente / pendente condicione (Ü)
fructus stantes et pendentes
viventis nulla hereditas
in flagranti (erg.: crimine)
condicione deficiente (Ü)
rebus sic stantibus
stante pede
Originalsätze mit PPA
Lucrum cessans est quasi damnum.
Nemo auditur propriam turpitudinem allegans. (Ü)
Mala fides superveniens non nocet. (Ü)
In pari causa melior est condicio possidentis. (Ü)
Resoluto iure dantis resolvitur ius concessum. (Ü)
Volenti non fit iniuria.
Ignoranti possessio non acquiritur.
Res nullius cedit occupanti.
Affirmanti incumbit probatio
Pendente lite nihil innovetur. (Ü)
Actore non probante reus absolvitur.
Cessante occasione legis non cessat lex ipsa. (Ü)
Cessante ratione legis cessat lex ipsa. (Ü)
Cessante causa cessat lex. (Ü)
Lege non distinguente nec nostrum est distinguere. (Ü)
Culpa est immiscere se rei ad se non pertinenti. (Ü)
(C 8,53,14 Impp. Diocletianus et Maximianus AA. et CC. Idaeae) Si filius tuus res ad te pertinentes sponsae suae te non consentiente donavit, ad eam, quod non habuit, transferre non potuit. (Ü)
Commorientium non videtur alter alterum supervixisse. (Ü)
Übungssätze
Iudex iuste iudicans ab omnibus amatur.
Iudex inter bonum malumque non distinguens male iudicat. (Ü)
Librum manu tenens ad te veni. (Ü)
Reus male se coram iudice defendens peiorem fecit causam suam. (Ü)
Rei bene se coram iudice defendentes meliores fecerunt causas suas. (Ü)
Iudici bene iudicanti omnes honores tribuunt. (Ü)
Si iudici interroganti verum dixisses, absolutus esses.
Cum adversarium venientem vidissem, periculum timens fugere temptavi. (Ü)
Actor iudicem monuit, ne legibus ad aliam causam pertinentibus uteretur. (Ü)
Absentibus amicis damnatus sum. (Ü)
Te iubente id feci. (Ü)
Amicis ignorantibus id fecimus. (Ü)
Nemine contradicente huius agri possessionem accepi. (Ü)
Wortschatzerweiterung
Erklären Sie folgende Fremdwörter:
Agent,
ambivalent,
convenient,
Delinquent,
Dozent,
ignorant,
innocent,
insolvent,
intelligent,
Konsequent,
Kontrahent,
Kurrent,
Mandant,
Partizipant,
Patient,
permanent,
Petent,
potent,
Präsident,
Referent,
Regent,
signifikant
Vom Stamm des Präsenspartizps werden mit -ia abstrakte Substantive abgeleitet, die einen dauerhaften Zustand bezeichnen, z.B.: absentia, intelligentia, patientia, praesentia
Erklären Sie folgende Fremdwörter:
Audienz,
convenience,
Delinquenz,
Evidenz,
Impertinenz,
Kompetenz,
Konkurrenz,
Lizenz,
Präzedenzfall,
prudence,
Referenz,
Sequenz,
Valenz